Quisqualis Indica Linn.Fam. :COMBRETACEAE
ลักษณะทั่วไป
ต้น เป็นพรรณไม้เถาขนาดกลาง ที่แตกกิ่งก้านสาขาหนาทึบและตามลำต้น หรือกิ่งอ่อน จะมีขนสีน้ำตาลอมเทาปกคลุมอยู่ แต่ต้นที่แก่ ผิวจะเกลี้ยง หรือบางทีก็กลายเป็นหนามไป เลย ต้องหาหลักยึดหรือร้านให้ลำเถาเกาะยึด
ใบ เป็นไม้ใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็น คู่ ๆ ลักษณะของใบเป็นรูปมนขอบขนาน ปลาย ใบแหลมหรือมนและมีติ่งแหลม โคนใบจักเว้า เข้าเล็กน้อย ขอบใบเรียบหรือบางใบก็เป็น คลื่น ขนาดของใบกว้างประมาณ 1 - 1.5 นิ้ว ยาว 3 - 6 นิ้วมีสีเขียว เนื้อบางและท้องใบจะ มีขนปกคลุมจำนวนมาก
ดอก ออกเป็นช่ออยู่ตรงส่วนยอดของต้น ลักษณะของดอกจะเป็นหลอดยาวมาก ยาวประมาณ 3 - 4 นิ้ว ตรงปลายแยกออกเป็น 5 กลีบ สีชมพู หรือสีแดงอมขาว หลอดของดอก จะโค้งเล็กน้อย เกสรยาวยื่นออกมากลางดอก 5 อัน
ผล เป็นสัน และแข็ง มันมีอยู่ 5 สันผล โตประมาณ 0.5 นิ้ว ยาว 1 - 1.5 นิ้ว มีสีดำ
การขยายพันธุ์ เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง ชอบขึ้นในดินที่ปนทรายหรือดินร่วนปนทราย ที่มีการระบายน้ำได้ดี จะเลื้อยขึ้นเป็นพุ่มตาม ร้านที่เตรียมไว้ให้ ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอน และเอาเหง้าไปปลูกก็ได้แต่ต้องฝังลึกประมาณ 4 นิ้ว
ส่วนที่ใช้ ทั้งต้น ใบ ผล เมล็ด และราก
สรรพคุณ
ใบ ตำพอกแก้บาดแผล แก้อักเสบ หรือ ทาแก้แผลฝี และถ้านำไปผสมกับสมุนไพร ชนิดอื่น ๆ จะเป็นยาแก้ตัวร้อน แก้ปวดหัว ถอนพิษ แก้สารพัด แก้กาฬ แก้พิษสำแดง ของแสลง
เมล็ด เป็นยาถ่ายพยาธิลำไส้ ถ้าเป็นผู้ ใหญ่ให้ใช้ 5 - 7 เม็ด ทุบให้แตกแล้วต้ม เอาน้ำดื่ม
ทั้งต้น แก้ตานขโมยพุงโร ขับพยาธิและ ตานทราง
ผล แก้อุจจาระเป็นฟอง เหม็นคาวใน เด็ก และขับพยาธิไส้เดือน กินแล้วทำให้สะอึก
ราก แก้อุจจาระเป็นฟอง เป็นยาระบาย ขับพยาธิไส้เดือน แต่ถ้าผสมกับสมุนไพรอื่น จะใช้แก้ ตานขโมย แก้เด็กเป็นซาง แก้ซางแห้ง แก้อุจจาระพิการ ริดสีดวง แก้ธาตุวิปริต แก้ตับทรุด เจริญอาหาร